Top 7 các nguyên tắc kế toán cơ bản – Dân kế toán cần phải nắm

Các nguyên tắc kế toán đóng vai trò chuẩn mực, hướng dẫn các kế toán của từng bộ phận áp dụng để phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và tạo sự thống nhất trong quá trình thực hiện. Vậy bạn đã biết có bao nhiêu nguyên tắc kế toán không? Để trả lời câu hỏi trên và nắm rõ bản chất của các nguyên tắc kế toán, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết sau đây để có thêm nhiều kiến thức có ích nhé!

Nguyên tắc kế toán là gì?

Mọi người thường hay suy nghĩ rằng “Nguyên tắc là cố định” nhưng thực tế thì không phải như vậy. Các nguyên tắc kế toán sẽ không ngừng được thay đổi, cải tiến để đáp ứng cho sự phát triển chung của nền kinh tế. 

Vậy nguyên tắc kế toán là gì? Nguyên tắc kế toán là toàn bộ các quy định được chuẩn hóa thành những quy ước, chuẩn mực để các tổ chức, doanh nghiệp áp dụng trong quá trình thực hiện việc hạch toán và lập các báo cáo tài chính. Việc sử dụng các nguyên tắc kế toán này giúp những thông tin tài chính mà nhân viên kế toán cung cấp đạt đến độ tin cậy nhất định.

Các nguyên tắc kế toán cơ bản

Hiện tại, có 7 nguyên tắc cơ bản được ban hành theo Luật Kế toán đã giúp các tổ chức, công ty lớn, nhỏ thuận lợi trong việc ghi chép sổ sách và lập báo cáo tài chính theo cơ sở chuẩn mực kế toán. Đặc biệt, các nguyên tắc kế toán này giúp các kiểm toán viên đưa ra những lời khuyên chính xác và thích hợp một cách dễ dàng cho các báo cáo tài chính, đồng thời còn giúp người dùng hiểu rõ và đánh giá đúng đắn những thông tin trong báo cáo.

Nguyên tắc Accrual Basis – cơ sở dồn tích 

Nội dung của nguyên tắc cơ sở dồn tích quy định bao gồm những nghiệp vụ kế toán, tài chính của công ty liên quan đến tài sản, vốn chủ sở hữu, nợ phải trả, doanh thu, chi phí,…Tất cả đều được ghi chép kỹ càng vào sổ kế toán ngay tại thời điểm phát sinh, tuyệt đối không dựa vào thời điểm thực tế thu chi.

Các báo cáo tài chính được lập dựa trên nguyên tắc cơ sở dồn tích luôn cho chúng ta thấy được rõ tình hình tài chính ở quá khứ, hiện tại và cả ở tương lai của công ty đó. Thông qua nguyên tắc này, bạn có thể hiểu rằng tất cả nghiệp vụ kinh tế của bất kỳ công ty nào đều phải được ghi chép vào sổ kế toán ngay tại thời điểm phát sinh giao dịch chứ không căn cứ vào ngày thực tế thu chi.

>>> Xem ngay: Các loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam hiện nay

Nguyên tắc Going Concern – hoạt động liên tục 

Nguyên tắc hoạt động liên tục yêu cầu những bản báo cáo tài chính phải được lập dựa trên cơ sở giả sử là công ty đang hoạt động và tiếp tục hoạt động trong tương lai gần. Nếu trường hợp thực tế khác với giả định thì báo cáo tài chính này phải lập dựa trên một cơ sở khác và đưa ra lời giải thích thỏa đáng. 

Theo nguyên tắc hoạt động liên tục, kế toán bắt buộc không được lập quá những khoản dự phòng và phải theo đúng nguyên tắc. Các khoản dự phòng này yêu cầu không được đánh giá cao hơn giá trị của tài sản và khoản thu nhập không được thấp hơn các khoản phải trả cũng như các khoản chi phí. Kế toán chỉ được ghi nhận doanh thu và thu nhập khi chắc chắn có các bằng chứng về khả năng thu được lợi ích từ kinh tế. Khoản chi phí phải được ghi nhận khi có thể chứng minh về khả năng phát sinh chi phí.

Nguyên tắc Historical Cost – giá gốc 

Tất cả các tài sản của công ty phải được ghi nhận theo giá gốc (Đây là giá mà công ty chi trả để có được tài sản đó). Giá gốc được tính dựa trên số tiền hay khoản giá trị tương đương với số tiền đã thanh toán, phải trả hoặc tính theo giá trị phù hợp của tài sản đó được xác định tại thời điểm tài sản được ghi nhận. 

Kế toán không được tự ý điều chỉnh khi giá gốc của tài sản có sự thay đổi, trừ trường hợp có quy định khác cụ thể trong Luật Kế toán quy định.

Nguyên tắc Matching Concept – phù hợp 

Nguyên tắc này nhắc nhở người dùng phải có sự phù hợp giữa việc ghi nhận doanh thu và chi phí. Trường hợp khi ghi nhận về một khoản doanh thu thì phải đưa ra một khoản chi phí tương đương có liên quan. Khoản chi phí đó gồm có khoản chi phí của kỳ trước hay chi phí liên quan đến doanh thu trong kỳ đó. 

Việc ghi nhận các khoản chi phí tương ứng với khoản doanh thu trong kỳ phát sinh giúp công ty phân tích và tính toán chính xác phần thu nhập có thuế của doanh nghiệp. Điều này cũng là cơ sở để doanh nghiệp tính thuế phải nộp cho Nhà nước.

Nguyên tắc Consistency – nhất quán 

Nguyên tắc này đòi hỏi phải có sự nhất quán trong một kỳ kế toán giữa các chính sách và phương pháp kế toán được công ty lựa chọn để áp dụng. Nếu có sự thay đổi thì công ty phải bổ sung vào phần thuyết minh báo cáo tài chính để giải trình lý do và sự tác động của nó.

Nguyên tắc nhất quán đảm bảo được thông tin luôn mang tính ổn định và có khả năng so sánh giữa các kỳ kế toán với nhau hay giữa kế hoạch hoặc dự toán với thực tế thực hiện.

>>> Tham khảo thêm: Quyết toán thuế thu nhập cá nhân là gì

Nguyên tắc Prudence Concept – thận trọng 

Nguyên tắc thận trọng yêu cầu kế toán phải luôn đưa ra được những phán đoán, xem xét và cân nhắc cực kỳ kỹ lưỡng để có thể lập những ước tính kế toán trong một số điều kiện mà không đảm bảo sự chắc chắn. 

Nguyên tắc thận trọng là không lập quá lớn các khoản dự phòng, không đánh giá giá trị cao hơn của các tài sản và khoản thu nhập cũng như không đánh giá thấp hơn các khoản phải trả và chi phí. Chỉ khi nào bạn có bằng chứng chắc chắn về khả năng thu lợi từ kinh tế thì doanh thu và thu nhập mới được ghi nhận và tượng tự đối với việc ghi nhận chi phí cũng vậy.

Nguyên tắc Materiality Concept –  trọng yếu 

Tính trọng yếu trong nguyên tắc này được thể hiện thông qua việc phụ thuộc vào tính chất và độ lớn của thông tin hoặc những sai sót có trong một số hoàn cảnh cụ thể. Trường hợp thiếu thông tin hoặc thông tin không chính xác có thể làm sai lệch báo cáo tài chính. Tính trọng yếu của thông tin phải được xem xét kỹ lưỡng dựa trên cả 2 phương diện định tính lẫn định lượng.

Kết luận

Tóm lại, một kế toán viên cần phải tuân thủ các nguyên tắc kế toán trên để đảm bảo tất cả các báo cáo tài chính điều chỉnh xác và đúng quy định. Đối với các công ty, doanh nghiệp nhỏ, mới thành lập với những khó khăn về nguồn lực và chi phí để thuê nhân viên kế toán thực hiện các công tác ghi chép, hạch toán, lập báo cáo tài chính,…thì việc lựa chọn các dịch vụ kế toán của các công ty hiện hành hiện nay là một giải pháp tối ưu. 

Do đó, nếu bạn có nhu cầu về các dịch vụ kế toán hay cần thêm sự tư vấn, Công ty Cổ phần Tư Vấn Trí Luật là một gợi ý dành cho bạn. Đây là đơn vị sẽ mang đến cho bạn những thông tin cập nhật mới và chính xác nhất cùng với các dịch vụ kế toán chất lượng. 

Đừng quên liên hệ qua các hình thức dưới đây:

Địa chỉ tại: 110/26 – 28 Ông Ích Khiêm, Phường 05, Quận 11, TPHCM

Tel: (028) 7304.5969

Email: info@triluat.com   

Website: https://triluat.com/