Thị trường cho thuê tài chính là gì? Quy định trong thị trường?

Mọi người luôn nhầm lẫn với thị trường cho thuê tài chính và thị trường tài chính? Ở bài viết sau sẽ giải đáp được một số yếu tố giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về thị trường cho thuê tài chính là gì và hoạt động ra sao ở Việt Nam?

Nguồn gốc của thị trường cho thuê tài chính

Thị trường cho thuê tài chính đối với các doanh nghiệp mà nói không còn quá xa lạ trong năm nhưng gần đây như một thị trường mới nổi nhưng thực chất thị trường cho thuê tài chính cũng như công cụ cho thuê tài chính đã có từ lâu đời.

Theo Aristole, Thuê tài sản đối với người đi thuê là sự cần thiết khách quan của nền sản xuất xã hội. Cũng từ đó, các giao dịch thuê tài sản đã bắt đầu xuất hiện và ngày càng phổ biến trong nền kinh tế sản xuất bây giờ.

Từ những bước phát triển nhanh chóng của nền kinh tế cùng với đó thì hàng hóa đã trở nên đa dạng hơn và nhu cầu thuê tài sản để sản xuất cũng ngày càng nhiều. Vì thế để đáp ứng cho những nhu cầu lớn lao đó, thuê tài chính ra đời như một công cụ tất yếu và mọc lên ngày càng nhiều để trở nên một thị trường thuê tài chính rộng lớn như bây giờ.

Ngoài ra, thì hình thức cho thuê tài sản truyền thống ( cho thuê vận hành – operating leases) cũng theo đó mà hoạt động song song với công cụ cho thuê tài chính (finance leases).

Công ty United States Leasing Corporation ( Hoa Kỳ) là một trong những công ty tiên phong hàng đầu trong ngành thuê tài chính trong những năm 1952. Từ đó, hoạt động doanh thu cho thuê tài chính ngày càng tăng, các doanh nghiệp theo đó mà mọc dần lên. Các hiệp hội bắt đầu ra đời, luật pháp cũng ban hành và hình thành nên một thị trường cho thuê tài chính rộng lớn như bây giờ.

Khi các công ty mở rộng quy mô thị trường thuê tài chính thì đối với Việt Nam cũng không ngoại lệ. Hàng loạt các công ty có tên tuổi cùng theo đó là các ngân hàng nội địa cũng thiết lập một lãnh thổ cho riêng mình trong thị trường này.

Nguồn gốc thị trường cho thuê tài chính

Khái niệm về thị trường cho thuê tài chính

Thị trường cho thuê tài chính là một bộ phận của thị trường vốn, thị trường sẽ diễn ra các hoạt động trao đổi mua bán với nhau về quyền sử dụng các khoản tín dụng được cấp trong trung-dài hạn thông qua các hợp đồng, cam kết…

Trong đó, người cung vốn đóng vai trò là người cho thuê cam kết mua tài sản thiết bị theo yêu cầu của bên đi thuê và nắm giữ quyền sở hữu đối với tài sản cho thuê. Bên đi thuê được quyền sử dụng tài sản thuê trong thời gian thỏa thuận của hợp đồng và thanh toán tiền thuê đúng hạn cho bên cho thuê.

Các cấp độ của thị trường cho thuê tài chính

Thị trường cho thuê tài chính sẽ chia làm 3 cấp độ: Thị trường lớn, thị trường vừa và thị trường nhỏ dựa theo giá trị tài sản thuê và được phân định như sau:

Thị trường nhỏ: là thị trường giao dịch các loại tài sản có giá trị nhỏ ( giá trị giao dịch < 100 triệu). Thị trường nhỏ thường có các ưu điểm như là sự thuận tiện trong việc mua bán, bảo trì…

Thị trường vừa: là thị trường thực hiện các giao dịch có giá trị vừa ( giá trị giao dịch từ 100 triệu -> 500 triệu), nó nằm giữa hai thị trường lớn và nhỏ. Nhằm đáp ứng nhu cầu cụ thể của bên thuê và có lợi hơn về thuế cũng như sự thuận tiện rất thích hợp đối với các doanh nghiệp vừa.

Thị trường lớn: là thị trường giao dịch có giá trị tài sản từ 1 tỷ trở lên, có thể là hàng tỷ đồng. Tập trung vào các loại tài sản có giá trị lớn như máy bay, phi thuyền, tàu du lịch… Thị trường ngày nhằm phục vụ cho các doanh nghiệp dịch vụ, sản xuất cao cấp. Các giao dịch ở thị trường này thường rất là nhạy cảm và cạnh tranh cũng lớn. Hiện tại, thì vẫn chưa có thị trường lớn vào ở Việt Nam.

Các cấp độ thị trường cho thuê tài chính

Như thế nào được gọi là một giao dịch cho thuê tài chính

Khi kết thúc thời hạn cho thuê, bên thuê sẽ phải chuyển quyền sở hữu tài sản thuê hoặc tiếp tục thuê theo thời gian ghi trên hợp đồng hoặc theo sự thỏa thuận của hai bên.

Khi đáo hạn cho thuê hợp đồng, bên thuê được quyền ưu tiên mua tài sản thuê theo giá thấp hơn ( ở đây là giá danh nghĩa) giá trị thực tế tài sản thuê tại thời điểm mua lại. Thời hạn cho thuê một loại tài sản ít nhất phải bằng 60% thời gian cần thiết để khấu hao tài sản thuê. Tổng số tiền thuê tài sản theo hợp đồng CTTC tối thiểu phải tương đương giá trị của tài sản đó trong thời điểm ký hợp đồng.

Một số quy định về cho thuê tài chính của một số tổ chức kế toán

Theo quy định của Ủy ban tiêu chuẩn kế toán quốc tế

Cho thuê tài chính là giao dịch phải thỏa mãn một trong các tiêu thức sau:

• Quyền sở hữu tài sản được chuyển giao khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng
• Hợp đồng cho thuê có quy định quyền chọn mua
• Thời hạn hợp đồng hầu như chiếm phần lớn thời gian tài sản vận hành
• Hiện giá của các khoản tiền thuê lớn hơn hoặc gần bằng giá trị của tài sản

Ủy ban tiêu chuẩn kế toán quốc tế

Theo tiêu chuẩn kế toán Mỹ

Cho thuê tài chính là giao dịch phải thỏa mãn một số yếu tố sau:

• Thời hạn thuê phải lớn hơn 75% thời gian vận hành của tài sản
• Hợp đồng thuê phải có điều khoản thỏa thuận cho phép bên thuê được quyền mua tài sản với giá thấp hơn so với giá trị thực của tài sản
• Quyền sở hữu tài sản phải được chuyển giao cho bên thuê khi đáo hạn
• Giá trị hợp đồng thuê lớn hơn 90% giá trị ban đầu của tài sản thuê.

Tiêu chuẩn kế toán Mỹ

Theo hiệp hội cho thuê tài chính tại Thụy Điển

• Bên cho thuê mua tài sản theo yêu cầu của bên thuê.
• Tài sản cho thuê thuộc quyền sở hữu của bên cho thuê, quyền sở hữu sử dụng được chuyển giao cho bên thuê trong suất thời hạn thuê thường bằng thời gian vận hành của tài sản
• Tuyệt đối không được hủy ngang hợp đồng

Hiệp hội cho thuê tài chính tại Thụy Điển

Các đơn vị cung cấp dịch vụ thuê tài chính tại Việt Nam?

Tuy dịch vụ cho thuê tài chính mới nổi trong những năm gần đây nhưng hiện nay đã có một số doanh nghiệp nổi trội đã đi tiên phong và giữ vững uy tín trong ngành hơn 10 năm có thể kể đến như ACB leasing do ngân hàng ACB bảo trợ, Vietinbank Leasing, Vietcombank Leasing.

Tham khảo thêm Tín dụng thuê mua là gì: https://acbleasing.com.vn/tin-tuc-su-kien/tin-tuc/tin-dung-thue-mua-la-gi