Hàng tồn kho là một trong những tài sản quan trọng mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần phải có. Chính vì vậy việc hiểu rõ và quản lý hiệu quả hàng tồn kho sẽ có thể đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về khái niệm hàng tồn kho là gì và tại sao nó là đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh.
Contents
Hàng tồn kho là gì?
Hàng tồn kho là các mặt hàng, sản phẩm hoặc nguyên liệu mà một doanh nghiệp sản xuất hoặc kinh doanh đã mua và sở hữu nhưng chưa được bán hoặc sử dụng hết tại một thời điểm cụ thể. Điều này có thể bao gồm hàng hóa đang được lưu trữ trong kho, đợi để được bán ra thị trường hoặc sử dụng trong quá trình sản xuất.
Doanh nghiệp có thể lưu trữ hàng tồn kho tại các kho, nhà máy sản xuất, cửa hàng, hoặc bất kỳ nơi nào có khả năng lưu trữ. Việc quản lý hàng tồn kho là một phần quan trọng của hoạt động kinh doanh vì nó ảnh hưởng đến lợi nhuận, tình trạng tài chính và khả năng cung ứng của doanh nghiệp.
Quản lý hàng tồn kho là gì?
Quản lý hàng tồn kho được dùng để mô tả công việc kiểm soát tất cả các hoạt động kinh doanh liên quan đến hàng tồn kho như quá trình đặt hàng, lưu kho, sử dụng hàng tồn kho,… Doanh nghiệp cần lên kế hoạch quản lý tất cả các loại tồn kho mà mình đang sở hữu bao gồm nguyên liệu thô, linh kiện, hàng bán thành phẩm và thành phẩm.
Khi quản lý hàng tồn kho, doanh nghiệp cần giải đáp được một số vấn đề bên dưới:
- Tỷ lệ hàng tồn kho bao nhiêu là hợp lý?
- Nhu cầu của khách hàng với sản phẩm của doanh nghiệp?
- Chi phí lưu kho là bao nhiêu? Số lượng hàng tồn kho cần trữ là bao nhiêu?
- Chi phí cơ hội của việc lưu trữ hàng tồn kho.
- Diện tích kho có đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất không?
- Khi nào cần đặt nguyên vật liệu để không làm gián đoạn quy trình sản xuất?
Việc lựa chọn được phương thức quản lý phù hợp sẽ đem đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, từ tối đa hóa lợi nhuận, điều hành hiệu quả quy trình sản xuất và giảm chi phí vận hành cho công ty.
Vai trò của hàng tồn kho
Hàng tồn kho đóng một vai trò quan trọng và đa dạng đối với hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của hàng tồn kho:
- Đảm bảo cung ứng liên tục: Hàng tồn kho giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp luôn có đủ sản phẩm sẵn sàng để cung ứng cho khách hàng ngay khi có nhu cầu. Điều này giúp tránh tình trạng thiếu hụt hàng hóa và giảm nguy cơ mất cơ hội kinh doanh.
- Kiểm soát rủi ro trong chuỗi cung ứng: Hàng tồn kho cho phép doanh nghiệp xây dựng lớp dự phòng để đối phó với những biến đổi không mong đợi trong quá trình cung ứng, như sự cố tại nhà cung cấp hoặc thay đổi trong thị trường.
- Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Hàng tồn kho thành phẩm giúp điều chỉnh quy trình sản xuất một cách hiệu quả. Doanh nghiệp có thể sản xuất hàng tồn kho để đáp ứng nhu cầu dự kiến, giúp duy trì quy trình sản xuất liên tục và tận dụng các cơ hội mua vào hàng hóa với giá tốt.
- Duy trì linh hoạt trong cung ứng: Hàng tồn kho cho phép doanh nghiệp thích ứng với biến đổi nhu cầu thị trường một cách linh hoạt. Điều này có thể bao gồm thay đổi mô hình kinh doanh, phân phối sản phẩm vào thời điểm phù hợp hoặc tổ chức các chương trình khuyến mãi.
Hàng tồn kho gồm những gì?
Hàng tồn kho bao gồm một số loại phổ biến như sau:
- Nguyên liệu và thành phẩm chưa hoàn thiện (Work-in-Progress): Đây là các thành phẩm đang trong quá trình sản xuất nhưng chưa hoàn thiện. Chúng cần thêm giai đoạn xử lý hoặc lắp ráp trước khi trở thành sản phẩm hoàn thiện.
- Thành phẩm hoàn thiện (Finished Goods): Là những sản phẩm đã được sản xuất hoàn tất và sẵn sàng để bán ra thị trường.
- Nguyên liệu và vật liệu đầu vào (Raw Materials): Gồm các nguyên liệu, vật liệu mà doanh nghiệp sử dụng để sản xuất hàng hóa. Những vật liệu này chưa qua quá trình chế biến hoặc gia công.
- Hàng hóa trong quá trình vận chuyển: Các mặt hàng đã được mua hoặc sản xuất nhưng đang trong quá trình vận chuyển đến kho hoặc điểm bán hàng.
- Hàng tồn kho dự phòng: Có thể hiểu là loại hàng tồn kho được giữ lại để đảm bảo rằng doanh nghiệp luôn có đủ nguồn cung ứng khi có sự cố trong quá trình sản xuất hoặc cung ứng.
- Hàng tồn kho hỏng hóc hoặc lỗi: Những sản phẩm bị hỏng hóc hoặc có lỗi sau khi sản xuất hoặc trong quá trình vận chuyển.
- Hàng tồn kho tạm ngưng sản xuất: Các sản phẩm hoặc thành phẩm mà doanh nghiệp tạm ngừng sản xuất do thay đổi trong nhu cầu thị trường hoặc chiến lược kinh doanh.
Các cách phân loại hàng tồn kho
Phân loại theo công dụng
Hàng tồn kho có thể được phân loại dựa trên công dụng của nó và trạng thái của hàng. Theo đó hàng tồn kho có thể được chia thành 3 loại là nguyên vật liệu sản xuất, thành phẩm và bán thành phẩm.
- Nguyên vật liệu sản xuất: Loại tồn kho này bao gồm tất các các nguyên vật liệu được dùng trong sản xuất hàng hóa hoặc sản phẩm cuối cùng như nguyên liệu, phụ gia, vật liệu đầu vào,…
- Bán thành phẩm: Hàng tồn kho bán thành phẩm bao gồm tất cả các sản phẩm đã sản xuất hoặc đã hoàn thành một phần quá trình sản xuất và được lưu trữ trong kho để sẵn sàng cho việc bán ra thị trường.
- Thành phẩm: Đây là các sản phẩm đã được sản xuất hoàn thiện và sẵn sàng đem ra thị trường để bán cho khách hàng. Khách hàng khi mua về có thể ngay lập tức sử dụng trực tiếp sản phẩm.
Phân loại theo nguồn gốc xuất xứ
Hàng tồn kho có thể được phân loại dựa trên nguồn gốc của hàng hóa được sản xuất. Theo đó hàng tồn kho có thể được chia thành 3 loại là hàng tồn kho mua từ bên ngoài, tự sản xuất và có nguồn gốc khác.
-
- Hàng tồn kho mua từ bên ngoài: Hàng tồn kho mua từ bên ngoài là các sản phẩm hoặc hàng hóa mà một doanh nghiệp đã mua từ các nhà cung cấp bên ngoài để sử dụng nhằm phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình. Các loại hàng này có thể bao gồm các nguyên liệu, vật liệu sản xuất, thành phẩm hoàn thiện hoặc bất kỳ loại hàng hóa nào được mua để đáp ứng nhu cầu sản xuất hoặc cung ứng của doanh nghiệp.
- Hàng tồn kho tự sản xuất: Hàng tồn kho tự sản xuất là những sản phẩm mà doanh nghiệp đã sản xuất bằng chính quy trình sản xuất của mình và lưu trữ trong kho nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong tương lai. Đây là những sản phẩm mà doanh nghiệp đã tự mình gia công, lắp ráp và hoàn thiện quá trình sản xuất.
- Hàng tồn kho có nguồn gốc khác: Hàng trả lại từ khách hàng, hàng được tặng,…
Phân loại theo nhu cầu sử dụng
- Hàng tồn kho dùng để kinh doanh: Hàng tồn kho dùng để kinh doanh là các sản phẩm, thành phẩm hoặc nguyên liệu mà một doanh nghiệp đã mua hoặc sản xuất nhằm mục đích bán ra thị trường để tạo doanh thu và lợi nhuận.
- Hàng tồn kho dự phòng: Hàng tồn kho dự phòng là những sản phẩm hoặc hàng hóa được doanh nghiệp giữ lại để đảm bảo rằng họ có đủ nguồn cung ứng trong trường hợp có sự cố trong quá trình sản xuất, cung ứng hoặc nhu cầu mua hàng tăng đột biến.
- Hàng tồn kho không được dùng: Hàng tồn kho không được dùng là những sản phẩm, thành phẩm hoặc nguyên liệu mà không được sử dụng hoặc tiêu thụ trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Điều này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như sản phẩm lỗi hoặc hỏng hóc, có chất lượng không đạt yêu cầu hoặc hàng tồn kho cũ hoặc lỗi thời.
Kết luận
Hàng tồn kho không chỉ là một khái niệm đơn thuần trong kế toán mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc quản lý nguồn tài nguyên và đảm bảo sự linh hoạt trong cung ứng sản phẩm. Hiểu rõ về khái niệm này giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược quản lý tồn kho hiệu quả và đáp ứng tốt hơn với nhu cầu thị trường và khách hàng. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn hiểu được khái niệm hàng tồn kho là gì và các cách phân loại hàng tồn kho hiệu quả.
>>> Xem ngay các dịch vụ giá tốt:
Chuyển thư hỏa tốc uy tín
